کابل پلی اورتان، عنوانی برای اشاره به کابلهایی خواهد بود که در ساخت روکش نهایی آنها از آمیزه PUR استفاده شده است. در ادامه، اطلاعاتی پیرامون ویژگیهای این ماده و کابلهای تولید شده با آن به دست خواهید آورد.
ویژگیهای PUR و کابل PUR
بر متخصصین آشکار است که انتخاب یک آمیزه برای ساخت روکش کابلها، با توجه به خصوصیات آن صورت میگیرد. یا به بیان دیگر، ویژگیهای هر ماده سبب میشود که گزینه مناسبی برای تولید کابل باشد یا نباشد. بنابراین، خوب است که ابتدا به مشخصات مهم PUR بپردازیم.
PUR یا PU، مخفف Polyurethane است. تلفظ صحیح این نام، پُلی یورِثِین میباشد؛ اما در ایران با تلفظ پلی اورتان یا پلی یورتان رایج شده است و ما هم در ادامه متن به همین شکل که برای مخاطبین پارسی زبان آشناتر است، از این ماده یاد میکنیم.
پلی اورتان یک ماده ترموپلاستیک یا همان گرمانرم است. این آمیزه، حاصل واکنش Isocyanate با Polyol خواهد بود. پلی اورتانها را از ترکیب مواد اولیه نسبتاً وسیعی میسازند که باعث بروز ویژگیها و کاربردهای متنوع خواهد شد.
PUR هایی که در صنعت کابلسازی به کار میروند و به تبع آن انواع کابل با روکش پلی اورتان، دارای خصوصیات زیر هستند:
- محدوده دمای کار 40- تا 80+ درجه سلسیوس
- مقاومت مکانیکی بالا
- مقاومت عالی در برابر سایش
- مقاوم در برابر رطوبت، اُزُن و فرابنفش
- قابل بازیافت
- مقاوم در برابر روغن، حلّالها و بسیاری از مواد شیمیایی
- انعطاف پذیری بسیار خوب
- حفظ نرمی و انعطاف در دمای پایین
- ضد پیچ خوردگی
- مقاوم در برابر رشد میکروبها و باکتریها
- ولتاژ شکست 20 Kv/mm در دمای 20+ سلسیوس
- استحکام کششی 30 تا 50 N/mm²
- بدون گازهای خطرناک در هنگام سوختن
- مقاوم در برابر خورندگی
در کنار مزایا و نقاط قوتی که گفتیم، اشتعال پذیر بودن شماری از ترکیبهای PUR، نقطه ضعف آنها به شمار میرود. همچنین، به سبب مشخصات نارسانایی الکتریسیته پلی اورتان، اغلب در بخش عایق کابلها به کار نمیرود و از مزیتهای آن در قسمت روکش نهایی کابلها استفاده میگردد.
کاربردها و انواع کابل پلی اورتان
با توجه به ویژگیهای یاد شده برای PUR، از این آمیزه برای ساخت بخش روکش نهایی شماری از کابلها استفاده میشود. از کاربردهایی که کابلهای با روکش پلی اورتان دارند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کابلهایی که نیاز به خم شدن مکرر یا پیوسته دارند؛ مثل کابلهایی که در پاورچِین، نوار نقاله، فستون، رُباتها و ماشین ابزار استفاده میشوند.
- به دلیل جلوگیری از رشد میکروبها و باکتریها بر روی سطح کابل، گزینه بسیار عالی برای کابلهای به کار رونده در صنایع غذایی و آشامیدنی، اتاقهای تمیز، صنایع پزشکی و مراکز بهداشت و درمان خواهند بود.
- بعضی از کابلهای به کار رونده در صنعت، راه آهن، فرودگاه، نیروگاه، ماشین آلات کشاورزی، معادن و تأسیسات ساحلی
با توجه به کاربردهای مذکور برای کابلهای با روکش پلی اورتان، انواع آن را نیز در گروههای زیر بیان مینماییم:
- کابل های برق
- کابلهای کنترل
- کابل های شبکه صنعتی
- کابلهای جرثقیلها و تاور کرینها
- کابل های شارژر اتومبیلهای الکتریکی
گفتنیست که در کدگذاری کابلها مطابق استاندارد VDE، کد 11Y برای بیان روکش پلی اورتان به کار میرود. در استاندارد همگن CENELEC نیز حرف Q معرف همین جنس روکش کابلها خواهد بود.